Cuộc phỏng vấn giữ Phóng viên Báo Công lý với Luật sư Đặng Văn Cường: Pv: Mỗi kỳ diễn ra giải bóng đá Euro hoặc Worldcup, Bộ Công an đều có công điện về việc phòng ngừa đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến cá độ bóng đá, thế nhưng vẫn có nhiều người lao vào cá độ? Luật sư có nhìn nhận như thế nào về vấn đề này?

Ls Đặng Văn Cường: có thể nói rằng đánh bạc trên internet hay còn gọi là đánh bạc online là một hình thức cờ bạc rất phát triển trong thời gian gần đây, đặc biệt mà vào dịp đầu năm hoặc trong những mùa bóng đá. Mặc dù các cơ quan chức năng đã áp dụng nhiều biện pháp ngăn chặn, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tuy nhiên có nhiều lý do khác nhau dẫn đến tình trạng đánh bạc vẫn diễn ra nhiều trong đời sống xã hội. Trong số các đối tượng tham gia đánh bạc và tổ chức đánh bạc thì phần lớn những đối tượng tham gia đánh bạc trong mùa bóng đá là bản tính con người đã có tính ăn thua, ham vui, lười lao động, muốn có được thu nhập mà không phải lao động, đồng thời cũng có đối tượng tham gia cá độ để tăng phần hưng phấn, thêm hứng thú trong mỗi trận đấu. Nhưng dù là nguyên nhân gì chăng nữa thì hành vi sát phạt ăn thua bằng tiền dưới mọi hình thức đều là hình thức đánh bạc trái phép. Cả đối tượng đánh bạc và đối tượng tổ chức đánh bạc đều có thể bị xử lý hình sự với mức án có thể đến 10 năm tù.

Pv: Giả bóng đá mùa Euro  đang bước vào giai đoạn bán kết, nhưng ngay từ đầu mùa giải hàng loạt đường dây cá độ bóng đá bị lực lượng công an các tỉnh thành triệt phá, trong đó có nhiều đường dây cá độ lớn với số tiền cá độ hàng chục tỷ đồng. Vì sao các tụ điểm, ổ cá cước bất hợp pháp vẫn ngang nhiên thách thức pháp luật?

Ls Đặng Văn Cường: thời gian gần đây cơ quan chức năng liên tục phát hiện, triệt phá những đường dây đánh bạc khùng với số tiền đặc biệt lớn. Tuy nhiên tình trạng đánh bạc và tổ chức đánh bạc trên mạng internet vẫn phát triển bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có thể kể đến như:
- Chơi bài bạc là một thói quen, là sở thích của nhiều người, có khi là chơi vui, có khi là chơi ở những dịp lễ tết như một nét văn hóa. Trong số những người có thói quen chơi bài bạc như vậy thì có nhiều người máu me ăn thua phải sát phạt lẫn nhau nên đã tham gia các trò chơi bà khác nhau gây ra những hệ lụy cho xã hội;
- với hình thức đánh bạc truyền thống trước đây thì việc tổ chức đánh bạc và đánh bạc cần phải có những điều kiện nhất định, trong những không gian nhất định và người chơi bạn phải gặp nhau. Tuy nhiên hiện nay hình thức đánh bạc trên mạng diễn ra một cách rất dễ dàng bởi internet hiện nay đã phát triển toàn cầu, các phương tiện thiết bị thông minh được sử dụng phổ biến nên ai cũng có thể tiếp cận đối với các trò chơi đánh bạc trên mạng Internet. Với hình thức đánh bạc trên internet thì đối tượng tổ chức đánh bạc liền lúc có thể huy động được hàng trăm, thậm chí hàng ngàn người tham gia với các hình thức đa dạng, phong phú, cách chơi dễ dàng. Những người chơi bạc trên mạng internet cũng vì tò mò, phần vì xác định như những trò chơi game, có người đam mê thì nghĩ rằng chơi bạc trên mạng internet khó phát hiện, khó xử lý nên sẵn sàng tham gia;
- Các đối tượng tổ chức đánh bạc trên mạng internet có rất nhiều chiêu trò để dụ người chơi tham gia vào chơi bạn phải rất nhiều hình thức quảng cáo đánh bạc trái phép qua các ứng dụng, gửi tin nhắn, các đường link... Có những  người nổi tiếng vì lý do chủ quan hoặc khách quan mà có thể quảng cáo, tiếp tay cho các đối tượng tổ chức đánh bạc trái phép dẫn đến những người tiếp cận đến các hình thức đánh bạc này ngày càng nhiều;
- Nhiều đối tượng tổ chức đánh bạc đặt máy chủ ở nước ngoài nên việc phát hiện, xử lý sẽ gặp nhiều khó khăn, mất nhiều thời gian. Khi phát hiện xử lý thì số tiền chiếm đoạt rất lớn.
- Theo quy định của pháp luật thì hành vi đánh bạc và tổ chức đánh bạc trái phép đều là hành vi vi phạm pháp luật. Bởi vậy cả đối tượng tham gia đánh bạc và đối tượng tổ chức đánh bạc đều tìm cách phi tang chứng cứ, xóa dấu vết, che giấu hành vi phạm tội dẫn đến khó khăn cho việc xử lý..
- Có thể nói rằng hiện nay có hai nhóm đối tượng là có thể chiếm đoạt được số tiền lớn một cách nhanh chóng đó là lừa đảo theo mô hình đa cấp và tổ chức đánh bạc trên mạng internet. Vì chiếm đoạt được nhiều tiền, trong thời gian ngắn nên các đối tượng phạm tội sẵn sàng sử dụng tiền bạc để mua chuộc, hối lộ một số cán bộ có thẩm quyền nhưng tha hoá biến chất (giống như vụ Phan Sào Nam vừa mới bị triệt phá thời gian gần đây), ngoài ra các đối tượng này sử dụng các thủ đoạn rất tinh vi để che giấu hành vi phạm tội.
- Vì số tiền thu lợi bất chính chiếm được một cách nhanh chóng và rất lớn trong khi đó hình phạt đối với tội tổ chức đánh bạc theo pháp luật Việt Nam hiện nay không quá 10 năm tù, với hành vi đánh bạc thì hình phạt không quá 07 năm tù. Có thể đây cũng là nguyên nhân khiến các đối tượng đánh bạc và tổ chức đánh bạc bất chấp pháp luật để thực hiện hành vi phạm tội;
- Ngoài ra, cờ bạc cũng là một hình thức có tính chất gây nghiện và có tính chất lôi kéo cao. Bởi vậy khi một người sa đà đam mê vào tệ nạn này thì rất khó dứt ra, với những người sống không có bản lĩnh, a dua, đua đòi thì cũng rất dễ sa đà vào các nhóm tham gia đánh bạc và tổ chức đánh bạc trái phép trên mạng internet;
- Rất nhiều người đam mê bóng đá và thường cá cược trong những trận đấu để tăng phần phấn khích, đồng thời cũng là cơ hội để sát phạt lẫn nhau. Bởi vậy hiện tượng đánh bạc và tổ chức đánh bạc trong mỗi mùa bóng đá diễn ra nhiều hơn, phức tạp hơn. Những người vì đam mê bóng đá, vì muốn có thêm cảm giác trong mỗi trận đấu nên đã tham gia chơi bạc và càng thua thì càng muốn gỡ nên số người tham gia đánh bạc và nhóm tổ chức đánh bạc trong mỗi mùa bóng đá ngày càng nhiều...
- Hiện tượng vi phạm pháp luật trên không gian mạng ngày càng nhiều và phổ biến, trong khi đó lực lượng chức năng để bảo vệ an ninh an toàn mạng còn mỏng, phương tiện kĩ thuật chưa hiện đại dẫn đến việc phát hiện, xử lý chưa kịp thời nên hiện tượng vi phạm pháp luật trên không gian mạng còn khá phổ biến trong thời gian gần đây....
 

Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp.

Pv: Có ý kiến cho rằng, cá độ bóng đá trực tuyến tại Việt Nam hiện nay rất đơn giản, người chơi có thể sử dụng các loại thẻ ngân hàng, ví điện tử để chuyển tiền đặc cược và thanh thoán tiến thắng cược? Phải chăng đây là một kẽ hở để các nhà cái mặc sức lôi kéo người chơi tham gia cá cược.

Ls Đặng Văn Cường: pháp luật Việt Nam hiện nay chưa thừa nhận đồng tiền kĩ thuật số là tài sản nên chưa có sự quản lý của loại tiền này. Bên cạnh đó việc quản lý các thẻ game, thẻ cào, ví điện tử và hoạt động tín dụng còn khá lòng nghèo dẫn đến trở thành các công cụ cho các đối tượng tổ chức đánh bạc và đánh bạc sử dụng để thực hiện đánh bạc trái phép.

Đối tượng nhận thức rằng đánh bạc bằng tiền kĩ thuật số thì không vi phạm pháp luật vì pháp luật chưa coi đó là tài sản nên sẵn sàng vi phạm phải dùng tiền thật và nhiều loại tài sản để đổi lấy tiền kĩ thuật số dùng để đánh bạc. Những người này không biết rằng đó cũng là hành vi vi phạm pháp luật, hành vi sát phạt, ăn thua bằng tiền, tài sản hoặc những vật có giá trị tương đương thì đều là hành vi đánh bạc trái phép.

Pv:  Nhiều người vì ham mê cá độ mà lâm vào tình trạng quẫn bách tán gia bại sản, có người trộm cắp vì thua độ, thậm chí tự sát hoặc vướng lao lý. Việc này tác động tiêu cực như thế nào đến xã hội thưa luật sư?

Ls Đặng Văn Cường: không phải ngẫu nhiên mà người ta xếp cờ bạc là tệ nạn xã hội cùng với mại dâm và ma túy. Bởi những thứ này có tính chất lôi kéo, dễ sa đà và khó dứt ra, đồng thời những thứ này có thể gây ra nhiều hệ lụy, tiêu cực cho xã hội. Khi thua bạc thì người ta sẵn sàng bán nhà, bán xe, sẵn sàng thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật như trộm cấp, lừa đảo, cướp tài sản để có được tài sản phục vụ cho hoạt động đánh bạc hoặc trả nợ do thua bạc. Khi tài sản bị phát tán thì cũng dẫn đến tan vỡ hạnh phúc gia đình, bạo lực gia đình, thậm chí những vụ việc chém giết cũng từ cờ bạc mà ra. Bởi vậy hậu quả của hành vi đánh bạc trái phép đối với xã hội là rất lớn. Những đối tượng đánh bạc thường thức xuyên đêm, thậm chí mấy ngày mấy đêm nên sẽ lười lao động, Bỏ bê công việc, bản thân hành vi đánh bạc là lấy tiền của người này đưa cho người khác mà không tạo ra các giá trị cho xã hội, hành vi đánh bạc làm mất thời gian, ảnh hưởng đến sức lao động và làm phá tán tài sản của những người chơi. Bởi vậy, hành vi đánh bạc trái phép được xác định là tệ nạn xã hội và gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội nên cơ quan chức năng luôn tìm mọi biện pháp để ngăn chặn, xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật này.

5/ Theo luật sư, các chế tài xử phạt đối với hình thức cá độ bóng đá theo quy định hiện hành đã đủ sức răn đe. Chúng ta cần làm gì để ngăn chặn tình trạng này?

Ls Đặng Văn Cường: theo quy định của bộ luật hình sự năm 2015 thì chế tài đối với hành vi tổ chức đánh bạc ở mức cao nhất là 10 năm tù và với hành vi đánh bạc trái phép có mức hình phạt cao nhất là 07 năm tù. Với các tổ chức đánh bạc hàng ngàn tỉ đồng thì chế tài cũng giống như đánh bạc vài tỉ đồng.  Bởi vậy, có thể có nhiều đối tượng biết được chế tài như vậy mà vẫn cố tình vi phạm bẩy số tiền bọn chúng kiếm được do tổ chức đánh bạc trái phép rất lớn, bọn chúng hy vọng có thể dùng tiền để mua chuộc cơ quan chức năng, đồng thời có thể chấp nhận vài năm tù nhưng nếu che giấu được tài sản thì có thể sống sung túc cả cuộc đời, thậm chí cả đời con cháu...

Bởi vậy, để đấu tranh với tệ nạn cờ bạc thì ngoài việc áp dụng các giải pháp phòng ngừa như tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật thì việc sửa đổi bổ sung các quy định của pháp luật để tăng cường các chế tài hình sự cũng là điều cần thiết. Ngoài ra cần mở rộng các hình thức đánh bạc do nhà nước quản lý để thu hút nguồn ngoại tệ cũng như tạo ra sân chơi có sự kiểm soát của nhà nước tránh trường hợp các đối tượng máu me cờ bạc đã tham gia đánh bạc tự phát, trái phép làm phát sinh nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội.