Trang chủ » Luật sư & Cộng đồng » "Tham nhũng" nhà công vụ: Đề xuất tội danh mới có cần thiết?

 

 
(ĐSPL)- Liên quan đến việc quan chức nghỉ hưu “quên” trả lại nhà công vụ, ĐBQH Lê Như Tiến đề xuất nên bổ sung tội danh tương ứng trong Bộ luật Hình sự để xử lý. Tuy nhiên, nhiều luật sư cho rằng điều này là không cần thiết.
Trong phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội ngày 31/10, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Lê Như Tiến (Quảng Trị), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đã chỉ rõ những gian dối trong sử dụng nhà công vụ và đề xuất: "Đã đến lúc đưa vào Bộ luật Hình sự một tội danh tham nhũng mới, đó là tham nhũng nhà công vụ. Chúng ta lên án và xử lý rất nghiêm khắc một số cán bộ công chức tham nhũng hàng chục, hàng trăm tỷ đồng song từ trước đến nay chưa xử ai tham nhũng nhà công vụ nhiều tỷ đồng".

"Tham nhũng" nhà công vụ: Đề xuất tội danh mới có cần thiết? - Ảnh 1

ĐB Lê Như Tiến đề xuất: "Đã đến lúc đưa vào Bộ luật Hình sự một tội danh tham nhũng mới, đó là tham nhũng nhà công vụ".

Tuy nhiên, luật sư Nguyễn Hồng Thái, Công ty luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp lại cho rằng: “Việc đề xuất bổ sung tội danh mới vào Bộ luật Hình sự - "Tội tham nhũng nhà Công vụ" là không cần thiết bởi pháp luật hiện hành đã có đầy đủ cơ sở để xử lý các trường hợp chiếm dụng nhà ở công vụ như trường hợp ĐBQH Lê Như Tiến nêu”.

"Tham nhũng" nhà công vụ: Đề xuất tội danh mới có cần thiết? - Ảnh 2

Luật sư Nguyễn Hồng Thái: "Tội tham nhũng nhà công vụ" là không cần thiết bởi pháp luật hiện hành đã có đầy đủ cơ sở để xử lý".

Cùng quan điểm trên, luật sư Trương Anh Tú, Văn phòng luật sư Trương Anh Tú, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội cho biết: “Đối chiếu các quy định pháp luật hiện hành, tôi nhận thấy việc này là không cần thiết, bởi chúng ta đã có cơ sở để xử lý hình sự mà không cần bổ sung tội danh. Bởi, tại Điều 270 BLHS có quy định “Tội vi phạm các quy định về quản lý nhà ở” như sau: Người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không  giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù  từ ba tháng đến hai năm.”

Đặc biệt, tại Điều 4 Thông tư Số 01/2014/TT-BXD của Bộ Xây dựng ban hành ngày 16/01/2014, quy định cụ thể về quản lý sử dụng nhà ở công vụ: Nhà ở công vụ phải được quản lý chặt chẽ trong quá trình quản lý sử dụng, không được tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng; việc cho thuê phải đảm bảo đúng đối tượng và điều kiện theo quy định. Khi hết tiêu chuẩn thuê nhà ở công vụ hoặc chuyển đến nơi khác hoặc nghỉ công tác thì người thuê nhà ở công vụ có trách nhiệm trả lại nhà ở công vụ”

Như vậy, rõ ràng hành vi không trả lại nhà công vụ khi hết tiêu chuẩn (về hưu, miễn nhiệm) là hành vi vi phạm quy định về quản lý nhà ở, cần phải xử lý hình sự. Tuy nhiên, trước khi xử lý hình sự chúng ta cần điều kiện “đủ” đó là xử phạt hành chính về việc không trả lại nhà, sau đó nếu cố tình không trả lại thì sẽ xử lý hình sự”.

Bên cạnh đó, một số trường hợp khác chẳng hạn như không ở mà đem cho thuê kiếm lời thì có thể xử lý với tội danh tại điều 142 BLHS quy định về Tội sử dụng trái phép tài sản. Theo đó, người nào vì vụ lợi mà sử dụng trái phép tài sản của người khác có giá trị từ năm mươi triệu đồng trở lên gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”.

"Tham nhũng" nhà công vụ: Đề xuất tội danh mới có cần thiết? - Ảnh 3

Luật sư Trương Anh Tú cho rằng: Không cần bổ sung tội danh mới vẫn có thể xử lý hình sự "tham nhũng nhà công vụ".

Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội cũng cho biết thêm: “Luật nhà ở 2005 (Điều 58, điều 61) đã quy định rất cụ thể về những đối tượng được sử dụng nhà ở công vụ, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng nhà ở công vụ.  Bản chất "nhà công vụ" là nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước và cho người có chức vụ quyền hạn trong cơ quan nhà nước "thuê" có thời hạn để sử dụng trong thời gian công tác. Người sử dụng nhà ở công vụ khi hết tiêu chuẩn thuê nhà ở công vụ hoặc chuyển đến nơi khác hoặc nghỉ công tác thì người thuê nhà ở công vụ có trách nhiệm trả lại nhà ở công vụ cho Nhà nước.

Nhà ở công vụ cũng không phải là "cha chung không ai khóc". Pháp luật quy định rất rõ cơ quan quản lý nhà ở công vụ, chế tài xử lý với những người vi phạm trong quá trình sử dụng thuê nhà công vụ, vấn đề đặt ra là ý thức của người sử dụng nhà công vụ và trách nhiệm của cơ quan được giao quản lý nhà công vụ sau khi hết thời hạn sử dụng.

Trước thực trạng về việc sử dụng nhà ở công vụ hiện nay mà đại biểu Lê Như Tiến trình bày là điều đáng buồn, thể hiện ý thức chấp hành pháp luật, tính gương mẫu của một số trường hợp cán bộ, công chức được giao sử dụng nhà công vụ chưa cao, chưa tốt... khiến dư luận bức xúc. Tuy nhiên, không vì thế mà "bỏ tù" người ta.

Với pháp luật hiện hành thì đây là quan hệ dân sự, hành chính. Nếu người sử dụng nhà công vụ không trả lại nhà khi hết thời hạn sử dụng thì cơ quan quản lý có quyền xử lý vi phạm hành chính, có quyền cưỡng chế để thu hồi. Các cấp ủy đảng quản lý cán bộ, công chức đó có quyền phê bình, kỷ luật cán bộ, đáng viên đó... Thiết nghĩ, nếu thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật hiện có và đánh mạnh vào "ý thức" của những người chây ỳ là đủ đề đòi lại nhà công vụ cho Nhà nước rồi chứ không cần thiết phải hình sự hóa quan hệ này. Dẫu sao, các đối tượng được giao nhà công vụ cũng là người có chức vụ quyền hạn, họ có lòng tự trọng và ý thức, nhận thức cao hơn mức độ nhận thức thông thường của các công dân khác.

"Tham nhũng" nhà công vụ: Đề xuất tội danh mới có cần thiết? - Ảnh 4

Luật sư Đặng Văn Cường: "Việc bổ sung thêm nội hàm của khái niệm "tham nhũng", cho hành vi không trả lại nhà ở công vụ là hành vi tham nhũng và xử lý hình sự về các tội phạm về tham nhũng là chưa thực sự hợp lý".

Hơn nữa, theo định nghĩa tại khoản 2, Điều 1, Luật Phòng chống tham nhũng thì: “Tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ quyền hạn đó vì vụ lợi”. Đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao với mục đích vụ lợi nghĩa là nhằm đem lại các lợi ích mà người có chức vụ quyền hạn mong muốn đạt được hoặc có thể đạt được thông qua hành vi tham nhũng. Chủ thể của hành vi tham nhũng này là những người đang giữ chức vụ quyền hạn trong cơ quan Nhà nước.

Tuy nhiên, trong trường hợp nêu trên, hành vi của những người sử dụng nhà ở công vụ không trả lại Nhà nước là hành vi của những người đã từng là cán bộ công chức phục vụ tại các cơ quan nhà nước nay đã nghỉ hưu, vì vậy không thể nói họ lạm dụng chức vụ, quyền hạn của mình để phạm tội tham nhũng được.

Cơ quan quản lý nhà công vụ cần áp dụng nghiêm túc các quy định pháp luật hiện có kể trên để đòi lại nhà công vụ cho Nhà nước. Trong trường hợp đã áp dụng các biện pháp hành chính để đòi lại nhà cho Nhà nước mà người quản lý nhà công vụ cố tình không chấp hành, có mục đích rõ ràng là chiếm đoạt tài sản của Nhà nước thì khi đó có căn cứ để xử lý hình sự về Tội chiếm giữ trái phép tài sản theo quy định tại Điều 141 BLHS. Đối với hành vi cho thuê lại nhà công vụ để thu tiền, hành vi này có dấu hiệu vi phạm quy định tại Điều 142 BLHS về tội sử dụng trái phép tài sản.

Theo phân tích của luật sư Cường, pháp luật nước ta, mặc dù quy định về việc trả lại nhà công vụ sau khi cán bộ công chức thuyên chuyển công tác, nghỉ hưu nhưng xét về công sức đóng góp cũng như hoàn cảnh của các cán bộ công chức này mà Nhà nước ta còn quy định về việc: Trường hợp trả lại nhà ở công vụ mà người thuê nhà ở công vụ có khó khăn về nhà ở thì cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác phối hợp với Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh nơi người đó sinh sống căn cứ vào tình hình cụ thể để giải quyết cho họ được thuê hoặc thuê mua nhà ởXã hội (khoản 3, Điều 61, Luật nhà ở 2005).

Vì vậy, không có lý do gì mà các cán bộ công chức sau khi hoàn thành nhiệm vụ công tác của mình lại không trả lại nhà công vụ cho Nhà nước. Pháp luật hiện hành cũng không thiếu chế tài để xử lý đối với các hành vi vi phạm này. Vì vậy, việc bổ sung thêm nội hàm của khái niệm "tham nhũng", cho hành vi không trả lại nhà ở công vụ là hành vi tham nhũng và xử lý hình sự về các tội phạm về tham nhũng là chưa thực sự hợp lý.

Theo: Báo Đời sống và Pháp luật.

Xem thêm:
 

Vụ treo cổ tự tử ở công an phường: Thắt cổ bằng dây rút quần
Lúc cán bộ đến mở cửa để dọn dẹp, phát hiện ông Hạ đã treo cổ bằng một dải dây rút quần. Chiếc quần này được dùng làm giẻ lau ở phòng tạm giữ.
 
Giới luật sư phản ứng dữ dội với câu nói của ĐB Đỗ Văn Đương
 Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội mới đây, đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Đương (TP.HCM) đã cho rằng: "Thực chất luật sư ở Việt Nam chỉ bào chữa cho những người có tiền…”
 
Vụ dùng ô tô cướp tiệm vàng: Đã bắt được đối tượng cuối cùng
Thượng tá Trần Minh Tiến, Trưởng Phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội, Công an tỉnh Hà Nam cho biết, đến 19h30 tối qua (28/10), lực lượng chức năng đã bắt được đối tượng cuối cùng trong vụ cướp tiệm vàng Ngọc Bốn, thôn Thanh Khê, xã Thanh Hải (Thanh Liêm, Hà Nam).
 
Hà Nội: Đi đòi nợ, bị bắt giữ, đánh đập
Đến nhà con nợ để đòi tiền, ông A. và ông L. bị 1 nhóm thanh niên khóa cửa nhốt ở trong nhà, sau đó bắt trói, hành hung 2 ông.
 
Tuyên Quang: Tự ý lấy đất của dân khi chưa có quyết định thu hồi?
Năm 1980, thực hiện chính sách khai hoang của Nhà nước, gia đình bà T (trú tại thị trấn Sơn Dương, huyện Sơn Dương, Tuyên Quang) đã khai hoang hơn 1000 m2 đất tại đây. Đến năm 2013, UBND huyện Sơn Dương đã thu hồi toàn bộ diện tích đất khai hoang của gia đình bà mà không hề có quyết định thu hồi.
 
Vụ quan tài
“Theo bác sĩ, nạn nhân đã chết nhiều giờ trước khi được đưa đến viện. Tôi thấy 2 tay nạn nhân co quắp trước ngực, toàn thân bị phỏng rộp đen, nạn nhân vẫn mặc quần bò...”, trưởng CA xã Đỗ Văn Nước nói về cái chết của nạn nhân tại phòng Massage.
 
Nữ tài xế gây tai nạn liên hoàn khiến 10 người thương vong bị xử lý thế nào?
   “Người điều khiển ô tô gây tai nạn liên hoàn vào chiều tối 20/10 tại khu vực chợ Ea Đrăng, Đắk Lắk khiến 10 người thương vong. Hành vi điều khiển phương tiện giao thông vi phạm gây hậu quả "đặc biệt nghiêm" trọng như vậy có dấu hiệu vi phạm Điều 202 Bộ luật hình sự, tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” – luật sư Đặng...
 
Nữ sinh giết cán bộ huyện sau khi ân ái có thể lãnh án tử hình
  Liên quan đến vụ án sát hại anh Lê Hải Đăng (26 tuổi, trú tại xã Tuân Chính, huyện Vĩnh Tường, cán bộ hợp đồng của Phòng Tài chính kế hoạch huyện Vĩnh Tường), Cơ quan đã xác định nghi phạm là Phùng Thị Thanh (SN 19/9/1996), học sinh lớp 12A1, Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc).
 
Từ ngày 1/1/2015, bỏ quy định cấm kết hôn đồng giới?
(ĐSPL) - Luật hôn nhân gia đình 2014 đã chính thức được thông qua và sẽ có hiệu lực kể từ 1/1/2015. Theo đó sẽ bỏ quy định ‘cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính’.
 
Vụ Cát Tường chuyển đổi khung hình phạt, luật sư nói gì?
   (ĐSPL) – ‘Về các tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố các bị cáo Nguyễn Mạnh Tường là có căn cứ, tuy nhiên việc chuyển khung hình phạt là việc sẽ gây nhiều tranh cãi’, luật sư Đặng Văn Cường nhận định.